LEEUWARDEN – Het Energie Kenniscentrum Leeuwarden (EKL) is klaar. Dit uniek lichtgewicht gebouw bovenop de voormalige vuilstort Schenkenschans maakt onderdeel uit van de Energiecampus Leeuwarden. Dit energieneutrale en duurzaam gebouwde centrum biedt volop ruimte aan duurzame innovatie. Het kenniscentrum wordt opgezet, beheerd en gevoed met kennis van Ekwadraat en Koninklijke Oosterhof Holman.
De officiële opening werd gedaan door commissaris Arno Brok in het bijzijn van de voorzitter van Bouwend Nederland, Maxime Verhagen, en de eigenaren Harm Beerda van Koninklijke Oosterhof Holman en Douwe Faber van Ekwadraat. Het project heeft twaalf jaar geduurd. De bouwkosten bedroegen € 4 miljoen.
Het kenniscentrum is voor de initiatiefnemers een droom die uitkomt.
‘Bedankt dat we dit mochten bouwen,’ aldus Douwe Faber, waarbij hij refereerde aan de gemeente en provincie.
‘Zo’n 35 jaar geleden is bij mij het eerste zaadje geplant voor duurzaam ondernemen, en het doet mij persoonlijk veel dat dit gebouw er nu staat,’ zei Harm Beerda. ‘Laten we op deze bijzondere plek dingen anders doen en samenwerken aan de energietransitie.’
Brok complimenteerde de heren met hun durf en inzicht: ‘U geeft keer op keer aan dat u het verschil kunt maken. Wat hier vorm krijgt, past bovendien helemaal in het beleid van de provincie Friesland.’ Maxime Verhagen vulde aan: ‘Een cruciale factor voor het uiteindelijke succes is lef hebben. Gewoon doen. En dat is aan Harm Beerda en Douwe Faber wel besteed. Bouwen op een voormalige afvalstort heeft nog niemand aangedurfd. Maar dankzij hun lef staan we nu met zijn allen hier.’
Brok waarschuwde dat Friesland niet op slot mag door stikstofbeleid en dat de maatschappij zich moet blijven ontwikkelen: ‘Het zou heel gek zijn als wij zelfs in de knel komen door onze ambities om duurzamer te worden.’
Unieke fundering
Het kenniscentrum is gebouwd op de voormalige vuilstortplaats Schenkenschans. De stortplaats voor bouw- en sloopafval werd in 1998 gesloten en ‘ingepakt’ door provincie Friesland. Op de achtergebleven twaalf meter hoge heuvel is het nieuwe kenniscentrum gebouwd. Vanwege de folieconstructies in de voormalige stortplaats was het niet mogelijk het fundament in de grond te plaatsen. Sweco en Ohpen Ingenieurs hebben na uitgebreid onderzoek advies uitgebracht over de toelaatbare belasting en de vervormingsverschillen waar rekening mee gehouden moet worden. Het kenniscentrum is daarom licht gebouwd en op stalen kolommen gezet. De betonnen platen zijn vervolgens op 40 centimeter diepte geplaatst en afgewerkt met grond en lavasteen. Friso Bouwgroep heeft op elke betonplaat een stalen kolom geplaatst; 108 in totaal. Deze zijn verstelbaar om scheefzakken door de werking van het afval in de ondergrond te compenseren. Het gebouw is op zo’n 1 á 2 meter hoogte vanaf het maaiveld gebouwd, waardoor het lijkt alsof het zweeft.
Circulair ontwerp
Het Energie Kenniscentrum Leeuwarden is een gasloos en demontabel gebouw, en is ontworpen door Achterbosch Architecten. Er is gebruik gemaakt van het hernieuwbare biobased materiaal hout. Bijvoorbeeld voor de gevelbekleding, de kozijnen en de vloer- en wandconstructie. Er is gekozen voor FSC-gecertificeerd hout van lokale oorsprong. Voor het interieur is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van refurbished materiaal. Zo is een oude gymzaalvloer hergebruikt en zijn de stoelen gemaakt van gerecyclede PET-flessen. Circulaire vloerbedekking en bamboevloeren zijn toegepast door Oving interieur. Daarnaast heeft OPnieuw van oude treinelementen een zithoek gemaakt. Visser Interieur zorgde voor het houtwerk in de middenruimte en de plantenbakken.
De opening van het kenniscentrum is nog maar het begin. Het is het startpunt van de samenwerking aan de energietransitie, en wordt dan ook volop ingezet als ontmoetingsplek. Vergaderruimtes, kantoorruimte en flexplekken worden verhuurd en het inspirerende atrium kan voor evenementen worden ingezet. Alle ruimtes zijn inmiddels verhuurd. Er zijn al plannen voor een tweede gebouw.
