LEEUWARDEN – Theunis Bakker (57) leidt in Leeuwarden zijn bedrijf Mannen van Staal. Een stoere naam die klinkt als een klok, bedacht door een medewerker. Het gerenommeerde bedrijf werkt onder andere voor grote kunstenaars en designers. Een van de blikvangers is de Spyre van de befaamde industrieel ontwerper Ron Arad uit Israël, een ‘naald’ die op het binnenplein van de prestigieuze Royal Academy of Arts in Londen staat. Voor dezelfde ontwerper maakte Mannen van Staal een wokkel op Piccadilly Circus. Made yn Ljouwert, de Kulturele Haadstêd.
Wat waren uw plannen toen u 18 was?
‘Ik had nog geen plannen. Ik was nogal rebels. Het kon me allemaal weinig schelen, was klaar met school. LTS heb ik gedaan. Ik ben een man van de techniek, en van de praktijk. Niet dat er niks in me zat, maar ik vond het bêst genôch. Heit was smid in Winsum. Ik wilde ook smid worden. Heit vond het beter dat ik eerst elders aan de slag ging. Ik kon terecht bij Romke Veenstra in Welsryp. Maar ik wilde ook nog wel even om me heen kijken. Ging op mijn zeventiende vervroegd in dienst. Iedereen kreeg daar uitbetaald als twintigjarige. Ik ging er dus flink op vooruit. Maar maandags was alles op, kon ik geen pakje shag meer kopen. Het was een leven van drank en vrouwen. In Utrecht volgde ik de opleiding van kleinwapenmonteur en daarna zat ik op de wapenkamers in de kazernes van Assen en Zuidlaren. Vooral Zuidlaren was gezellig. Na het leger ging ik terug naar Veenstra. Later kwam het licht. Kreeg ik verkering en zo. Lang duurde mijn dienstverband bij Veenstra niet. Het waren de jaren tachtig. Economisch ging het minder. Veenstra heeft toen geregeld dat ik bij Sjoerd Meijer op Oudebildtdijk terecht kon. Tijdens mijn sollicitatiegesprek op een avond hebben we het over van alles gehad, behalve over het werk. En ook niet over de sinteraasje. De volgende ochtend kon ik beginnen. Ik ging wonen bij mijn vriendin Lize in Ried, m’n latere vrouw. Ik heb veel bij Meijer geleerd, kon en mocht me uitleven.’
Wat is er van terechtgekomen?
‘Heit was gestopt als smid en buiten werktijd voerde ik in de lege smederij opdrachten voor anderen uit. Het ging snel. Iedereen kwam met werk. In 1985 startte ik samen met mijn vrouw in een loods van honderd vierkante meter ons bedrijf. Lize heeft altijd een belangrijke rol gespeeld. Zij had het middenstandsdiploma. Ik ben chaotisch en rommelig, terwijl Lize er structuur in brengt. Wij vormen een tandem. Bij ons is één plus één drie. Na verloop van jaren groeiden wij uit ons jasje. De loods stond blauw van de rook. Enkele malen hebben we uitgebreid tot we tenslotte een productiehal van tweeduizend vierkante meter hadden. Maar ook die werd te krap. De provincie wilde echter niet meewerken aan nieuwbouw. De schaal van het dorp was te klein voor ons, we moesten het verlaten. Dat was een cultuuromslag voor de medewerkers, die allemaal jongens van het dorp waren. Eerst keken we in Franeker, maar door de economische crisis hebben we de plannen in de ijskast gezet. Alsof het zo heeft moeten zijn, want achteraf deden we daar goed aan. In 2011 ging de betonfabriek Burggraaff failliet en kwam dit pand in Leeuwarden vrij. Hier had ik van gedroomd. Een ideaal pand: hoogte, ruimte, kranen. Ik heb meteen toegehapt. Het complex beslaat vijf hectare. In 2012 zijn we verhuisd. Winsum vond het jammer, maar emoties mogen op zo’n moment niet tellen. Daar kon de schoorsteen niet meer roken en ik ben niet iemand die alleen maar op de winkel wil passen. De afgelopen jaren hebben we meegelift met de oplevende economie. Onze producten gaan de hele wereld. Wij doen veel in kunstwerken. Het is niet het gemakkelijkste werk, maar wij zien daar juist de uitdaging in. Voor de tv hangen en ww opstrijken, dat is makkelijk. Wij denken mee met onze opdrachtgevers en we denken altijd in oplossingen, niet in problemen. Met Unia State in Beers maakten we in 1997 onze entree in de kunstwereld. Het is een mooi lijnenspel dat een silhouet van de vroegere state vormt. Wij zijn een creatief bedrijf. Om duidelijk te maken wat we doen hebben we het ABCD-profiel bedacht: Art, Bending, Construction, Design. Deze vlag dekt de hele lading. Onze lijst van kunstwerken is best indrukwekkend. Dicht bij huis zijn de walvis in de Leeuwarder Lombardsteeg en de loopbrug Slachtetille over de A31 bekend, maar we hebben ook een fontein gemaakt die in het kader van het Jeroen Bosch-jaar in het centrum van Den Bosch is komen te staan. Wij werken ook met Claudy Jongstra. Voor haar reizend Woolskin-project hebben we een demontabel frame gemaakt. Nog steeds heb ik een drive. Als ik die niet meer voel, stop ik. Of ik een opvolger heb weet ik niet. Wij hebben drie kinderen van 29, 27 en 25. De jongste dochter heeft nog de meeste affiniteit met het bedrijf. Voorlopig werk ik met ons team van 27 vakmensen met het grootste plezier. Wij hebben een gezonde onderneming, hebben onze centen er altijd in laten zitten. We zitten in de nazomer van ons leven en hadden vooruitlopend op een andere bedrijfshuisvesting al een huis gekocht in Franeker, een stad met alle voorzieningen waar ik een fijn sociaal bestaan heb.’
