FRANEKER – Gedeputeerde Sander de Rouwe vond twee jaar geleden dat Friese ondernemingen onvoldoende bezig waren met export. Dat kon beter, beweerde hij. De Rouwe nam het woord ‘suikerbroodsyndroom’ in de mond. Een cryptisch begrip waarmee hij bedoelde te zeggen dat de Friezen het graag bij het eigene houden, bij zichzelf blijven, op bekend terrein ondernemen, te weinig lef tonen. Tja, en dat moet je niet zeggen tegen mensen die als geen ander suikerbrood kunnen maken, zoals de Van der Meulens in Franeker. Ze zouden hem wel eens wat laten zien! En nu ligt er een suikerbrood zonder suiker die nog eens geweldig smaakt ook. Als dit geen wereldproduct wordt…
Op tafel ligt een suikerboord en uw verslaggever weet nog niet wat er speciaal aan is.
Ja graag, doe mij maar een plakje, dat besmeerd is met een lik boerenboter. Romke van der Meulen glimt nieuwsgierig. Als ik het suikerbrood achter de kiezen heb vraagt hij: ‘En?, hoe smaakt het?’
‘Uitstekend,’ antwoord ik.
‘Er zit geen suiker in,’ zegt hij, een triomfantelijke grijns nauwelijks onderdrukkend.
‘Hoe is het mogelijk,’ mompel ik. Dit suikerbrood is lekkerder dan wat ik gewoonlijk koop. Romke begint te vertellen over een natuurproduct, over de zoetkracht die er in dit brood schuilt. Het is geen synthetisch suikerbrood, benadrukt hij. Puur natuur. Er zitten geen kunstmatige zoetstoffen als aspartaam in. Dit schreeuwt om het geheim van de banketbakkerij te verklappen. Dus vraag ik naar de receptuur. Maar die krijg ik niet. Als een heilige graal wordt het geheim achter deze tovenarij bewaard. Er is bovendien patent op aangevraagd.
‘Wij hebben dit suikerbrood samen met Ynbusiness en Royal Steensma in Leeuwarden ontwikkeld,’ wil Romke wel kwijt.
Ze hebben een grondstof gevonden die dit suikerbrood een onmiskenbaar zoete smaak geeft. Waar samenwerking en wederzijds vertrouwen al niet toe kan leiden.
Beide bedrijven trekken al langer op.
Romke: ‘Ik help Steensma met product- en applicatieontwikkeling om van een grondstof een eindproduct te maken. Verder ondersteun ik bij de marketing. Ik laat hun afnemers zien wat je met bakkerijgrondstoffen allemaal kunt doen. Dat doe ik door publicaties in magazines, het verzorgen van presentaties en het organiseren van workshops.’
Dit suikervrije suikerbrood kan heel groot worden, want het gezondheidsbewustzijn met voeding neemt een enorme vlucht. Het is naast meer bewegen, niet roken en een borrel minder een hot item. Minder vlees en oppassen met zout, het wordt ons allemaal ingepeperd. En suiker is aan dit rijtje toegevoegd.
Worden andere producten van jullie nu ook suikervrij?
Romke: ‘Ik wil niet beweren dat suikervrij algemeen wordt, maar onze vinding biedt perspectief. Het zit er dik in. Wij leveren in ieder geval een bijdrage om mensen van de suiker af te helpen.’
Patisserie Schaafsma is een grote naam in Friesland. Het is een speciaalzaak die zich focust op een nichemarkt. Brood bakken doet het bedrijf allang niet meer.
‘Wij hebben gekozen voor specialisatie omdat we liefde voor ons vak hebben,’ zegt Romke.
Soms wordt je goed of groot door klein te blijven. Vandaar dat Romke van der Meulen als bakkersconsultant andere takken van sport bedrijft om bestaansrecht te creëren. Beroemd is de banketbakkerij om de oranjekoek, gemaakt van elastisch en luchtvrij kookdeeg waarin roggemeel op de ingekookte suiker is opgegoten waarna het een nacht besterft. De Van der Meulens – vader Sierken Romke – zijn prijzenwinners. De twee verkiezingen van beste suikerbrood van Fryslân Culinair zijn beide keren door hen in de wacht gesleept.
Oranjekoek van Schaafsma (met smeuïge amandelspijs, een zacht fondant en crème of slagroom naar keuze) is befaamd en gaat de hele provincie door. Het wordt vaak getrakteerd op openingen, feesten en recepties. Oranjekoek zorgt voor één derde van de omzet, dat zegt genoeg. Andere runners zijn luxe gebak, de Fryske dúmkes, de kruidkoek, de chocoladekaatsballen en de berenburgbonbons.
Heeft Sander de Rouwe al gereageerd?
‘Ja. Hij moest lachen, vond het fantastisch.’
Hoe gaat het suikerbrood heten?
‘Ik weet het nog niet. Zoiets als no-sugarbread.’
