LAAKSUM – Na een flinke maar sobere restauratie is er weer vis in de vroegere zoutloods van Laaksum, de kleinste vissershaven van Europa. Eigenaresse Coby Smits van de gelijknamige vishandel in Stavoren is een zaak begonnen in de loods die ‘De Hang’ wordt genoemd omdat er vroeger vis hing te drogen. Jarenlang stond het gebouw leeg. De tand des tijds knaagde er flink aan.
Voegen verkruimelden, kalkstenen waren aangevreten en de houten balken waarop de namen van de voormalige gebruikers staan vermeld, vermolmden. In Groningen zou men de loods laten verpauperen of slopen, zo niet in Friesland, waar zorgvuldig met erfgoed wordt omgegaan.
Heel vroeger lagen de vissersboten die op de Zuiderzee voeren aan de wal in Laaxum. In 1913 werd de huidige haven gegraven. Niet als vissershaven, maar als vluchthaven voor de schepen. Een jaar eerder verrees er de zoutloods voor het pekelen van vis die vanaf die tijd aangevoerd door Staverse jollen. Een boeg voor het vishok verwijst daarnaar. Vissers konden beter op de stabiele jollen varen dan op de kleine platbodems. In 1998 werd de haven opgeknapt. Plannen om de haven uit te breiden en te moderniseren vonden dankzij felle protesten van 600 omwonenden gelukkig geen doorgang. Het vishok in dit magisch landschap is geschilderd door Willem van Althuis. Wel werd de haven eind vorige eeuw gerenoveerd. Om het verzanden tegen te gaan is de geul meermalen uitgebaggerd.
In de haven, die gesloten is voor recreanten, ligt één vissersboot, die van de broers Jan en Joop de Vries. Zij zijn de enige Laaxumer vissers en uiteraard zijn ze ook leverancier van de bijzondere viswinkel annex eetgelegenheid waarvoor Coby’s zwager en adviseur Hindrik de Boer zich zeer heeft ingespannen.
