JOURE/SPANNENBURG – De A6-brug over de Skarsterrien bij Joure is overbodig. Een aquaduct zoals de gemeente De Fryske Marren wil, is daarom weggegooid geld. Dat geld, minstens € 60 miljoen, kan de rijksoverheid beter aanwenden bovenop de kosten van een aquaduct bij Spannenburg op de plek van de huidige brug die aan vervanging toe is. Daar is een zo’n infrastructuur absoluut noodzakelijk. Enerzijds om volop ruimte te bieden aan de groeiende binnenvaart op het Prinses Margrietkanaal en anderzijds voor een onbelemmerde doorstroming van het wegverkeer in vier richtingen: Gaasterland, Sneek, Joure en Lemmer.
Een aquaduct verhoogt bovendien de veiligheid daar op weg en water.
De Skarsterrien is een oude, dode beroepsvaartroute tussen de Langweerder Wielen en het Tjeukemeer. Vrachtschepen meren al jaren niet meer af bij de vroegere Hollandia-zuivelfabriek in Scharsterbrug (nu Vreugdenhil). Het kanaal wordt uitsluitend gebruikt door de recreatieve vaarders. De brug is ruim drie meter hoog en moet alleen omhoog voor zeiljachten en torenkruisers met of zonder flybridge. Open zeilboten moeten sowieso mast of gaffel strijken. Alle gewone pleziervaartboten en sloepen kunnen onder de brug door. Vijf maanden per jaar is de brug dan ook gesloten (van november t/m maart).
Er is voor de grote motorjachten en de zeilschepen een alternatieve route tussen de meren via de Janesloot, de Koevorde en de Follegasloot. Gerekend vanaf de middelpunten van de meren is dit vaartraject nauwelijks langer dan via de Skarsterrien en de vaartijd verschilt evenmin.
Mocht de gemeente al een zwaarwegend argument hebben om alle pleziervaart doorgang in de Skarsterrien te verschaffen, dan is er altijd nog een alternatief plan van een nieuwe, drie kilometer lange vaart langs de A6 tussen Tjeukemeer en de Skarsterrienbrug waardoor een directe, onbelemmerde vaarverbinding tussen Tjeukemeer en Skarsterrien ontstaat. Dit plan kost beduidend minder dan een aquaduct. Deze investering wordt namelijk geraamd op zo’n € 10 miljoen. Met andere woorden: de Skarsterrienbrug hoeft nooit weer open. Geen lange files meer, geen ronkend stilstaand verkeer en niet langer onveilige situaties nabij het verkeersknooppunt waar de invoegstrook uit de richting Sneek praktisch eindigt voor het brugdek. Winst voor de economie en winst voor het milieu.
Niettemin houden de meeste raadsfracties in De Fryske Marren vast aan het aquaductplan omdat ze dat nu eenmaal zo hebben afgesproken om een lobby richting Den Haag te stimuleren. Echter, minister Cora van Nieuwenhuizen van Verkeer en Waterstaat en ambtenaren van Rijkswaterstaat hebben al laten doorschemeren niets in een duur en nutteloos aquaduct te zien. Er gelden op het departement wel andere prioriteiten op de infrastructuuragenda.
Politieke akkoorden lijken evenwel in beton gegoten. Het CDA gelooft zelfs nog heilig in het doorgaan van het aquaduct. Alleen de FNP kiest voor een andere oplossing en ziet een nieuw te graven vaarverbinding wel zitten. De VVD overweegt na voortschrijdend inzicht andere opties dan een aquaduct. Dit onderwerp is actueel nu de drie gedateerde bruggen over het PM kanaal (Spannenburg, Uitwellingerga en Oude Schouw) nodig aan vervanging toe zijn. Spannenburg is het meest urgent omdat dit kruispunt het drukst is, zowel op het water als op de weg.
Het zou een gotspe zijn om wel onder de Skarsterrien een aquaduct aan te leggen en niet onder het Prinses Margrietkanaal, dat de hoofdwaterweg van Noord-Nederland is. Dit kanaal is de aorta van de beroepsvaart en de pleziervaart, die bij Spannenburg behoorlijk in elkaars vaarwater zitten. Een aquaduct valt daar te prefereren boven een nieuwe, hogere brug. De verkeersproblemen blijven dan bestaan en de impact op de omgeving is in dat geval groot. Daar komt bij dat binnen SNN-verband prioriteit wordt gegeven aan vervoer over water. Daar moet meer nadruk op komen te liggen, vinden de drie noordelijke provincies.
Kortom, het wordt tijd dat men binnen De Fryske Marren tot heldere inzichten komt en dat die worden vertaald in doelmatig beleid.
Er zijn mensen die stellen dat de Skarsterrienbrug open moet blijven omdat anders de bruine vloot het Tjeukemeer niet op kan vanwege de hoge brug bij Oosterzee. Die enkele klipper die naar de Weerribben wil kan altijd nog buitenom via de sluis bij Lemmer. Voor de IFKS-wedstrijd bij Echtenerbrug verkiezen veel skûtsjes het neerhalen van de mast boven het varen door de Skarsterrien. Maar als het echt niet anders kan zijn er altijd nog twee mogelijkheden: de brug open op afroep of ’s zomers eenmaal daags op venstertijden ’s avonds na de spits een halfuur open voor doorvaart.
Deze oplossing is mooi wisselgeld voor een aquaduct onder het Prinses Margrietkanaal, dat van groot belang is voor de noordelijke economie. De aanleg zal een monsterklus worden omdat rekening gehouden moet worden met de fundering van de zendmast en er risico bestaat op grondverzakkingen- en verschuivingen. Deze urgente investering is een stuk dichterbij gekomen nu Noord-Nederland in de periode 2021-2027 een bedrag van 438 miljoen euro uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling ontvangt.
Albert van Keimpema (raadslid VVD De Fryske Marren).
