‘Ik ben recht door zee’
BONTEBOK – Coach Jillert Anema (Team Zaanlander) zat met zijn schaatsers afgelopen seizoen in een bubbel. Dat pakte hij serieus op: ‘Wij waren de enige ploeg die geen coronabesmettingen kende. Wij hebben ons consistent aan de richtlijnen gehouden; afstand houden, beperkt contact, geen feestjes bezoeken. Als je gewend bent als een topsporter te leven is dat niet moeilijk op te brengen.’ Anema werd een bekende schaatstrainer toen hij in 2005 Rintje Ritsma, die op de solotoer was gegaan, onder zijn hoede nam. De gedreven no-nonsense coach (bijnaam: De Fanatieke), met altijd een eigen mening, werd zeer succesvol. Hij dopt zijn eigen boontjes, geeft niks om status en is tevreden als hij zijn broek kan ophouden: ‘Gerard Kemkers was geïrriteerd dat ik genoegen neem met een bescheiden salaris.’
Geboren Op 27 juli 1955 in Harlingen.
Woonplaats Bontebok.
Partner Reneé, drie dochters (geboren in 1986, 1989 en 1990).
Opleiding HBS in Harlingen, fysiotherapie in Leeuwarden en managementopleidingen.
Werk/carrière Fysiotherapeut en manueel therapeut bij SMA en ziekenhuis Tjongerschans in Heerenveen, fysiotherapeut bij de schaatsploeg Team Sanex (1995-2000, met Rintje Ritsma als kopman) en daarna bij TVM (2000-2005). Toen Ritsma daarmee brak stopte Anema als fysiotherapeut en ging hij met Ritsma mee als eenmansploeg. Na diens afscheid in 2008 ging Anema door bij de BAM-ploeg. Een jaar later baarde hij opzien met zijn plan om voor Kazachstan uit te komen en zijn schaatsers meer kans te bieden op kwalificatie voor de olympische winterspelen van 2010. De ISU stond dat echter niet toe. In 2014 vierde hij een hoogtepunt toen Jorrit Bergsma olympisch goud won op de 10 km.
Geloof Dat is de grootste complottheorie.
Politieke partij Ik ben van het polderen, dat doe ik ook in mijn werk. Samen tot het beste resultaat komen, elkaar door de tijd helpen. Ik vond het mooi toen het paarse kabinet van VVD en PvdA er eind vorige eeuw kwam.
Hoogtepunt De geboortes van mijn kinderen. Op het sportieve vlak de wederopstanding van marathonschaatser Lammert Huitema. Ik heb van nabij de omschakeling van de hoge Noor naar de klapschaats meegemaakt. Lammert had er na succesrijke jaren grote moeite mee maar werd in 1997 op klapschaatsen open Nederlands kampioen op de Weissensee. Al mijn kennis van schaatsen zat in deze overwinning gestopt. Ook de vierde wereldtitel allround van Rintje in 2001 in Boedapest is een hoogtepunt. Hij had eveneens grote moeite met de klapschaats en werd voorbijgestreefd door Ids Postma. Drie van de vier afstanden verloor hij van hem, maar Rintje wist na zes Europese en drie wereldtitels toch weer kampioen te worden.
Dieptepunt Het overlijden van Heit. Wanneer dat was weet ik niet, ik wil het niet weten. Het succes van mij als coach heeft hij niet meegemaakt. Verder heeft de dood van pikeur Tjitse Smeding mij diepgeraakt. Hij was een grote maat.
Voorbeeld Kees Verkerk. Zijn eerste wereldtitel in 1966 en de prijsuitreiking in het donker maakte grote indruk. Historisch is zijn 15.03 op de 10 km tijdens het EK in Inzell in 1969 toen hij bijna kampioen Dag Fornaess in het klassement voorbijging. Het wereldrecord werd met ruim 12 seconden verpulverd.
Leermeesters Heb ik niet. Een man voor wie ik respect heb is de vroegere basketbalcoach Ton Boot. Ik doe alles met toewijding en ik kan motiveren. Als ik tien man in de tuin laat werken krijgen ze allemaal eelt in hun handen. Wie onder mij traint wordt moe of het doet zeer. Dat is de basis. Talent is de doorslaggevende factor.
Beste advies Die kreeg ik tijdens mijn opleiding. Een docent vroeg: wie zijn de afnemers van jouw kwaliteit? Ik antwoordde dat dat het ziekenhuis was. Dan ben je kwetsbaar, zei hij. Voor mij was die opmerking het sein om ook voor mezelf te beginnen, wat aanvankelijk niet kon omdat er een quotering in de fysiotherapie bestond.
Inspiratie Sporters beter maken, vooruithelpen. En ik put inspiratie uit achterstand, uit schijnbare onmogelijkheden. Neem de familieboerderij in Harlingen bij het spoor waar enkele jaren geleden dat ernstige ongeval plaatsvond. Mijn ouders durfden in 1958 niet 10.000 gulden te lenen om die over te nemen. Dat doet me wat, en daar krijg ik drive door.
Eten Chinees, sla, andijvie en aardappelen met een gehaktbal en bloemkool.
Drinken Wat betreft alcohol is dat Drambuie, een likeur op basis van Schotse whisky. Verder koffie en melk met anijs.
Muziek Mijn grote passie. Avondvullend als het even kan. Ik heb veel favorieten, van The Stones tot ACDC, André Rieu, Slade en The Who met de musical Tommy.
Concert Vele. The Wall in 1990 in Berlijn was heel speciaal. Concerten die op mij veel indruk maakten waren Cranberries, ACDC en Rolling Stones op één dag in Bad Bentheim, U2 in Hannover, Dire Straits in Keulen, kippenvel.
TV Voorheen De Wereld Draait Door en Barend & Van Dorp.
Film MASH uit 1970. Film over de belevenissen van drie artsen in een Amerikaans veldhospitaal in de Koreaanse oorlog. Mijn vader nam me mee, terwijl ik nog niet boven de 16 was. De oorlogsfilm The Deer Hunter heeft voor mij historische betekenis omdat Heit op de Grebbeberg heeft gevochten. Zwartboek is voor mij de belangrijkste Nederlandse film.
Acteur/actrice/artiest Bruce Springsteen, The Ting Tings, Elbow en de Stones.
Krant/tijdschrift/medium De Leeuwarder Courant en Radio I.
Boek Autobiografieën.
Sport Schaatsen natuurlijk en vroeger ook voetbal, maar dat staat me steeds meer tegen. Het zijn vaak over het paard getilde jongens. Ik ben meer van de generatie Wim van Hanegem en Johan Neeskens. Kaatsen vind ik ook mooi. In wezen hou ik van alle sporten omdat ik competitief ben ingesteld, het moet ergens om gaan.
Sportman De kaatsers Sake Saakstra en Piet Jetze Faber. Hun maat met wie zij in 1979 en 1980 de PC wonnen, Flip Soolsma, was ook een bijzondere. Toen hij begin jaren zestig de finale van de Freulepartij verloor was het publiek tegen hem omdat hij fanatiek was. Maar ik vond hem eerlijk. Later won hij bijna in z´n eentje de Bondskaatspartij. Heel spectaculair was dat om te zien!
Sportvrouw Afke Hijlkema, zij heeft het kaatsen op de kaart gezet. De tennisster van dit moment, Naomi Osaka, en haar voorgangster Steffi Graf, een prachtige elegante speelster.
Gadget Alle hypes gaan aan mij voorbij. Dat bespaart me een hoop geld. Aan mijn mobieltje heb ik meer dan genoeg.
App Whatsapp.
Hobby’s Tuinieren en op het terras zitten. Ik kan hier op mijn ruime perceel in Bontebok dus mijn hart ophalen.
Vervoer Voor mijn plezier is dat de motor. Ik heb een BMW K 1300 S waarop ik samen met mijn vrouw op haar R 1200 RT heerlijk kan toeren.
Vakantie Ik kan mij thuis goed ontspannen en ik heb het hier fijn. Ik hoef niet op vakantie. Op de motor een trip naar het buitenland vind ik wel mooi. Vorig jaar zouden we naar de Stelvio maar dat ging door corona niet door.
Doen met een miljoen Twee van maken. Door te beleggen, wat ik al doe.
Blij van Mijn gezin en ons kleinkind. De genegenheid die je krijgt is onbetaalbaar.
Hekel aan Dooiweer.
Kan niet zonder Familie, dat is de basis.
Wat moet anders Het enige wat je eigenlijk kunt veranderen is jezelf. Daar zouden mensen wat meer vanuit moeten gaan.
Over vijf jaar Hoop ik dat we allemaal nog leven en ik gezellig de tijd kan doorbrengen met m’n maten.
Hoe kwam je in de schaatssport terecht? Ik schaatste van jongs af. Ik won de kortebaanwedstrijd en mijn vader stimuleerde me om bij een schaatsclub te gaan toen er in Heerenveen een kunstijsbaan werd gebouwd. Daar was men in 1965 mee begonnen. Ik zag me pas veel later terug op een oud Polygoon-journaal uit 1967 toen Thialf werd geopend. Voor de eerste training trokken de kinderen hun schaatsen aan en ik zat ertussen. Nadat ik was gestopt met allrounden zeiden enkele marathonrijders tegen mij: ga mee. Zo kwam ik in de marathonwereld.
Is fysiotherapie een goede basis voor een coach? Het is heel belangrijk omdat een fysio weet hoe het lijf in elkaar zit. Pas dan kun je verder. Je moet als coach eerst onderzoeken en testen waar de kwaliteiten en tekortkomingen liggen, waar de mogelijkheden liggen en voor welke opbouw je het best kunt kiezen. Trainen is een kwestie van regelmaat, systematiek en verbetering. Dat kun je lang volhouden. Wel tot je 45ste. Arjan Stroetinga, die net is gestopt, reed afgelopen seizoen op zijn 39ste met 23,7 de snelste ronde ooit op Thialf.
Het wereldrecord van de Zweed Nils van der Poel is goed voor de schaatssport. Ik heb niks met zo’n solidariteitsbeginsel. Ik wil dat mijn jongens winnen, of dat nu van Nederlanders of van buitenlanders is zal mij m’n reet hoesten.
Grote mond of hart op de tong? Ik heb geen grote mond, ik heb een mening. Dat ik emotie toon is omdat ik niet achterbaks ben, maar gewoon eerlijk, recht door zee.
