LEEUWARDEN - Belangstellenden konden medio 2021 al intekenen op het hardcoverboek Onder Frieslands grauwe hemel, dat in november verscheen bij uitgeverij Wijdemeer. Wie zeker wilde zijn van een exemplaar kon via de projectwebsite het boek vooruitbestellen. De intekenactie was direct de eerste officiële stap in het culturele totaalproject Grauwe Hemel over dichter-dominee François HaverSchmidt alias Piet Paaltjens en zijn Friese ervaringen.
Auteur van het boek en Grauwe Hemel-projectleider Johannes Keekstra onthulde samen met uitgever Louw Dijkstra het boekomslag.
Dat gebeurde bij het borstbeeld van HaverSchmidt in diens geboortestad Leeuwarden. Het coverontwerp van de publicatie krijgt doorslag in alle uitingen van het project, dus ook de affiche van het locatietheater dat in mei 2022 plaatsvindt in Foudgum, de eerste gemeente van de negentiende-eeuwse predikant.
De Leeuwarder vormgever Arjan Geertsma maakte het ontwerp op basis van een illustratie door Keekstra zelf. Over die pentekening zegt de schrijver: ‘Ik zocht een beeld als in een ouderwetse filmposter, dat in één klap het verhaal vertelt. Je ziet de jonge dominee François die vastzit in het kerkraam, met zijn alter ego Piet Paaltjens die wijselijk op de achtergrond blijft; de verwelkte tijgerlelie van zijn dichtbundel Snikken en grimlachjes en de onbeweeglijke Mariakerk van Foudgum geven weer waar de ongedurige en ambitieuze HaverSchmidt eigenlijk hard voor weg zou willen rennen.’
Modern verhaal
Het boek, dat in de eerste week van november uitkomt, bevat onder meer teksten van de dichtende predikant François HaverSchmidt zelf. Hierin wordt duidelijk hoe slecht deze vrijzinnige, creatieve en sombere dominee zijn weg vond in het stugge Noordoost-Fryslân van halverwege de negentiende eeuw. De ervaringen van HaverSchmidt zijn een grote inspiratiebron voor Johannes Keekstra, die in eerste instantie zijn pijlen richtte op een theaterproductie maar zich zo zeer in de persoon en materie verdiepte dat er ook een boek komt. In het werk waarvoor nu ingetekend kan worden, gaat hij in op zijn eigen ondervinding in deze regio, de connectie met zijn zwaardenkende onderwerp, de tegenwoordige omgeving en de maatschappelijke en culturele ontwikkelingen in Fryslân. Een modern verhaal dus, gestoeld op de overlevering van anderhalve eeuw geleden.
