DOKKUM – Rond de verschijning van het boek Onder Frieslands grauwe hemel door Johannes Keekstra, over de Friese dichter-dominee François HaverSchmidt (1835-1894), alias Piet Paaltjens, is een speciaalbier gebrouwen in Dokkum. De naam is Blondlokkige Johanna, naar een bekend gedicht van Paaltjens. Het is ‘het verdrietigste biertje van het Noorden’, met ‘de bitterzoete smaak van zwelgen in liefdesverdriet’.
De naamgeefster is Johanna van Slooten, een Dokkumse uit de negentiende eeuw die HaverSchmidts hart sneller deed kloppen.
Maar zoals de gedichten van Paaltjens leren, werd zijn hart nogal eens gebroken en bij deze blondine was dat niet anders. Het speciale, tijdelijke product is verkrijgbaar bij de locatievoorstellingen van Grauwe Hemel in mei 2022. Verder zullen enkele Friese speciaalzaken het blondbier (6,5%) in de schappen nemen. De ‘blondlokkige Johanna’ komt voor in het gedicht Drie studentjes, uit Paaltjens’ beroemde dichtbundel Snikken en grimlachjes (1867). HaverSchmidt/Paaltjens schreef het gedicht op zijn logeeradres aan de Voorstreek in Leeuwarden. Hij verbleef in zijn geboortestad na zijn afstuderen in Leiden totdat hij naar het kleine Foudgum (bij Dokkum) vertrok, om daar zijn beroep van predikant uit te gaan oefenen. Het ambt op de Friese klei viel de jonge creatieveling zwaar; jaren later schreef HaverSchmidt er een uitgebreide tekst over. Die is uitgangspunt voor Keekstra’s project Grauwe Hemel met daarin het boek en de theatervoorstelling die volgend jaar plaatsvindt rond de kerk en pastorie van Foudgum.
Albert van Keimpema