DOKKUM - Techniek is tegenwoordig de belangrijkste bouwcomponent. Alles valt en staat ermee, van voorbereiding tot oplevering. Als technisch installateur moet je van alle markten thuis zijn. Dat gaat veel verder dan energie, water en verwarming. Duurzame techniek, werktuigbouwkunde, gebouwautomatisering (domotica) en beveiliging zijn zaken die vrijwel standaard zijn geworden. Schaalgrootte en slagkracht zijn van belang om een speler van formaat te blijven. Zelfs een grote allround onderneming als Pranger-Rosier (250 medewerkers) is onderdeel geworden van een landelijke partij (Unica), het grootste zelfstandige installatiebedrijf van Nederland dat voor 51 procent eigendom is van de Zweeds-Duitse investeringsmaatschappij Triton. Het overige deel van de aandelen is in bezit van de familie Van Vliet, een van de oprichters.
‘Deze aansluiting was een strategische keuze. Wij hebben echt het vizier op de toekomst gericht. Ons doel is verder groeien en meedoen in de nieuwe ontwikkelingen in duurzaamheid. Unica op zijn beurt wil landelijke dekking. Zo vind je elkaar,’ vertelt algemeen directeur Marc Mulder. Wat er niet verandert: de sterke naam Pranger-Rosier blijft op de gevel.
De geschiedenis van het bedrijf gaat terug tot 1967. In dat jaar bundelden Yde Pranger en Jaap Rosier, twee bekende familienamen in het Dokkumer zakenleven, de krachten. In hun voetsporen trad de 2e generatie Peter Pranger en Nanne Rosier. Laatstgenoemde droeg zijn aandelen over aan zijn schoonzoon André Kramer.
Begonnen met de levering van éénpijps-kachelsystemen groeide de onderneming uit tot een totaalinstallateur, de grootste in Noord-Nederland. De groei was deels autonoom maar werd ook versterkt door overnames. De eerste was Faber op Schiermonnikoog. Daarna volgden Versalo in Leeuwarden, Otte in Sneek, Wissmann in Sexbierum en Winters in Leeuwarden. Door de overname van Hacquebord kreeg Pranger-Rosier een beveiligingstak waarmee men zich nog altijd onderscheidt in de markt. Met drie vestigingen (Dokkum, Leeuwarden en Sneek) is het bedrijf sterk verankerd in de Friese economie maar ook daarbuiten.
DOKKUM - De projecten werden in de loop der jaren steeds groter, meer divers. Het werkgebied strekt zich inmiddels uit tot de lijn Amsterdam-Enschede. Ook heeft Pranger-Rosier zich de laatste vijftien jaar zeer sterk ontwikkeld in het beheren van installaties en gebouwen. Vele duizenden contractklanten worden nu bediend, van particuliere CV-ketel tot resultaatgestuurd onderhoud voor landelijke (overheids)organisaties.
’De markt is geëxplodeerd,’ zegt Marc Mulder. Hij heeft de laatste jaren een kentering gezien. ‘De installateur was voorheen vooral een liefhebber die het ondergeschoven kindje in de wereld van de bouw was geworden. Dat is nu heel anders. De installateur wordt nu in het voortraject betrokken. Wij zijn een bouwpartner geworden. Bedacht de architect vroeger een ontwerp en moest de installateur de techniek er maar in pielen, nu zijn de rollen omgedraaid. Als je niet eerst over de energie en techniek nadenkt krijg je geen goed gebouw en zeker geen gebouw dat aan de hoogste standaards voldoet en zuinig is in gebruik.’
Nog nooit is dat zo essentieel geweest als juist nu. De energietarieven zijn de pan uitgerezen. Eén prettige omstandigheid: verwarmen, ventileren en koelen kon nog nooit zo efficiënt. Energieopwekking is op veel manieren toepasbaar; uit de lucht, uit water of uit de bodem.
Marc Mulder: ‘Wij bedenken slimme oplossingen en integreren die. Vandaag de dag worden alle systemen gekoppeld. Ict’ers zijn sleutelfiguren in onze teams. Zij laten de systemen met elkaar communiceren en zorgen ervoor dat het in de praktijk optimaal werkt.’
De mogelijkheden zijn inmiddels eindeloos: ‘Denk aan warmtepompen met verschillende bronnen, warmteterugwinning, zonnewarmte, zonnestroom, all electric oplossingen, ledverlichting. We gaan de komende jaren nog een flinke stap verder, zoals werken vanuit 3D-modellen, automatisering en robotisering, installaties uit de fabriek die op de bouwplaats alleen nog worden geassembleerd, Internet of Things, Big Data, analyseren van het gedrag van gebouwen, voorspellen van het gedrag en van storingen. Het voorkomen van storingen in plaats van oplossen, gebruik van virtual en augmented reality. De ontwikkelingen gaan razendsnel.’
Een van de factoren dat Pranger-Rosier op zo’n gezonde manier is gegroeid is de beschikking over vakmensen. Die zijn dun gezaaid.
Mulder: ‘De technische scholen van vroeger heb je niet meer waardoor we nu met een imagoprobleem en een schreeuwend tekort zitten. Wij hebben altijd het belang van mensen onderkend. Steeds is er geïnvesteerd in personeel, die we deels zelf in de praktijk opleiden. Gelukkig hebben we altijd jonge instroom gehad en is er weinig verloop. Hele families werken bij ons. Maar we werken ook samen met basisscholen en het middelbaar onderwijs. Wij proberen de jeugd voor techniek te interesseren en wij organiseren scholing. Met ROC Friese Poort zijn we een opleiding Smart Energy begonnen. Verder zijn wij betrokken bij het zijinstroomtraject Takomst yn Tûke Technyk. De mensen vormen het kapitaal van ons bedrijf.’
De nieuwe constellatie bevalt hem: ‘Het is altijd even snuffelen in een nieuwe omgeving maar wij blijven zelfstandig opereren en onze intrinsieke kracht benutten. Wij blijven blauw en Fries.’
