GREONTERP – Het iconische kerkhofje in Greonterp, het gehucht waar de grote volksschrijver Gerard Reve van 1964 tot 1971 woonde met Willem Bruno van Albada (Teigetje in Reve’s boeken) en later ook met Hendrik van Manen (Woelrat), werd niet zijn laatste rustplaats in de vorm van as zoals hij had gewenst. Deze weigering stond centraal tijdens de laatste Maria ten Hemelopneming in het kader van Reve in Friesland, de dag waarop trouwe fans een pelgrimage ondernemen naar de St-Vituskerk in Blauwhuis en het naburige Greonterp.
Reve schreef op 3 maart 1965 een brief naar de pastoor van de parochie waarin hij zijn motieven kenbaar openbaarde. Het volgend fragment maakt dat duidelijk:
Waarde Vader,
Al lange tijd wilde ik een verzoek tot u richten, dat u, naar ik hoop, niet vreemd of buitensporig moge vinden.
In de zekerheid des Doods, maar in de onzekerheid van de ure van dien, zouden Willem en ik ons graag reeds nu willen verzekeren van toestemming om de as van elk van ons te doen bijzetten op het kerkhofje te Greonterp, en de plaatsen te doen aangeven door een eenvoudig houten kruis. Enig ritueel of plechtigheid is niet de bedoeling, en het is zuiver een privékwestie: wie van ons beiden het eerst het anker licht, diens urn wordt door de ander begraven, die ook het kruis moet timmeren.
Houten kruis
In zijn enkele maanden hierna geschreven gedicht EIND GOED, AL GOED wordt dit houten kruis genoemd en opnieuw beschreven. Reve was toen nog niet opgenomen in de katholieke kerk.
Jelle Rijpma, aannemer in Greonterp, heeft zelf het bijzondere initiatief genomen om dit houten kruis te timmeren. Het werd op 15 augustus, de dag van de viering van de Heilige maagd Maria, op het kerkhofje door Tijger, Woelrat en organisator Hester Witteveen onthuld.
In de St-Vituskerk werd het Ave Maria van Franz Schubert gezongen door pastoor Peter van der Weide, op het orgel begeleid door Bob van der Linde. Ave Maria is het gebed van een jonge vrouw in nood aan de Heilige maagd. Na het zingen verliet de pastoor de kerk om zich voor te bereiden op de Eucharistieviering ter ere van de Maria Tenhemelopneming.
Gerard ging jarenlang in de St-Vituskerk naar de Mis en bad daar ook regelmatig bij het beeld van de Maagd, vaak begeleid door de woorden: "Schenk mij een weinig van Uw licht, hoe gering ook. Niet mijn, Uw wil geschiede."
Hilarisch proza
In de kerk en bij het torentje in Greonterp werd zoals gewoonlijk hilarisch en plechtstatig proza van Reve voorgelezen. Uiteraard was er een collecte voor het onderhoud van de 150-jarige kerk en de royale gebaren zijn volgens Tijger inmiddels doorgedrongen tot de bisschop in Groningen. Deze dag van bezinning en bezieling werd traditioneel afgesloten in café De Freonskip van de familie De Wolff, waar de modeontwerpers Tijger en Woelrat nog een paar sjieke kwaliteitssjaals van Peruaans pima verkochten.
