AMSTERDAM – Aandeelhouders willen transparantie bij beursgenoteerde ondernemingen om beter inzicht te krijgen in de risico’s van hun beleggingen. Een bron van informatie die niet in een jaarverslag wordt opgenomen, is de zogenaamde management letter van de externe accountant. In deze management letter worden kwesties aan de orde gesteld waar de accountant mee werd geconfronteerd tijdens de controle van de jaarrekening. ‘Goede bewaker’ Eumedion stelt voor dat de hoofdpunten van de management letter door de ondernemingsleiding openbaar worden gemaakt. De Friese boerenzoon Rients Abma is sinds vijf jaar directeur van Eumedion.
Wat is de aanleiding tot jouw voorstel? In het huidige tijdperk kijken aandeelhouders steeds kritischer naar de risico’s van hun beleggingen. We hebben in het recente verleden een aantal malen gezien dat een bedrijf een aantal maanden na de goedkeurende accountantsverklaring failliet ging. Dat is schokkend. De accountant moet de financiële cijfers per einde van het voorbije boekjaar goedkeuren, maar beleggers willen vooruit kijken. In een management letter worden verbeterpunten voor de verslaggeving aangedragen, het heeft een signaleringsfunctie ten aanzien van bijvoorbeeld continuïteitsrisico’s. Vroegtijdige openbaarmaking van deze punten draagt bij aan de transparantie van een onderneming.
Wat gebeurt er nu precies met het voorstel? Het voorstel is onderdeel van onze speerpuntenbrief die wij naar de beursgenoteerde ondernemingen hebben gestuurd. Wij tornen niet aan de geheimhoudingsplicht van accountants en het verzoek is dan ook neergelegd bij de raden van bestuur en commissarissen om uit eigen beweging deze informatie op te nemen in het bestuursverslag.
Wat zijn de reacties? De accountants ondersteunen ons voorstel. De politiek vindt het ook belangrijk. In deze tijden van crisis wil men een realistischer beeld van de risico’s. Wat de bedrijven vinden zullen we de komende maanden weten. Met diverse ondernemingen zullen wij in gesprek gaan om ons voorstel toe te lichten en het aan de orde stellen op aandeelhoudersvergaderingen. Wij zoeken nadrukkelijk de dialoog en willen vooralsnog niet aankloppen bij de wetgever. Draagvlak is essentieel. Bedrijven willen liever niet dat de concurrentie in de keuken kan kijken. Het voorstel heeft daarom alleen kans van slagen als alle bedrijven meedoen.
Bedrijven zullen toch niet staan te springen om hun bedrijfsgeheimen bloot te geven? Het is zeker ook in hun belang. Alles draait om vertrouwen en het vertrouwen van beleggers is groter in een doorzichtige markt. Achteraf geconfronteerd worden met bedrijfsproblemen heeft meer schadelijke gevolgen voor de vertrouwensrelatie dan inzicht hebben in de actuele stand van zaken.
Heeft jouw organisatie, Eumedion, wat in de melk te brokkelen? Wij vertegenwoordigen zeventig grote institutionele beleggers die gezamenlijk meer dan duizend miljard euro beheren en ongeveer 20% van de Nederlandse aandelen in handen hebben. Er wordt naar ons geluisterd.
Wat is het doel van Eumedion? Wij willen het governance en duurzaamheidsbeleid van de beursgenoteerde ondernemingen verbeteren. Op de langere termijn leidt dit tot betere prestaties bij die ondernemingen.
Kun je nog een paar speerpunten van de organisatie noemen? Een belangrijk punt is het inzicht in risico’s en risicomanagement van de onderneming door middel van een duidelijke risicoparagraaf en een continuïteitsanalyse. Een tweede punt is het voordragen en benoemen van externe accountants waar de aandeelhoudersvergadering haar goedkeuring aan moet geven. Wij willen inzicht in de overwegingen van een onderneming waarom een accountant wordt voorgedragen of waarom van accountant wordt gewisseld. Dit zijn enkele punten van onze najaarsbrief die nu op de bestuurs-tafels ligt.
Hebben aandeelhouders niet teveel macht? Ongeveer tien jaar geleden was er een grote roep om meer rechten voor aandeelhouders om de machtige positie van besturen enigszins in te perken. Sinds een aantal jaren, vooral na de overname van ABN Amro, is dat gevoel weer omgeslagen. De discussie draait nu om de vraag of aandeelhouders niet teveel macht hebben en wordt hen verweten alleen naar de korte termijn te kijken. Wij streven naar een evenwicht. Er mag niet getornd worden aan de rechten van aandeelhouders, maar tegelijkertijd moeten we ons realiseren dat aan rechten ook plichten zijn verbonden. En die plicht is verantwoord omgaan met je rechten: oprechte betrokkenheid en interesse tonen in de onderneming waarin je belegt om zo dat belangrijke wederzijdse vertrouwen op gang te brengen.
Hoe komt een Friese boerenzoon in de wereld van corporate governance? Ik ben econoom en in 2000 kwam ik in dienst van het Ministerie van Financiën. De tijd van boekhoudschandalen en de vraag naar meer transparantie in de beloningsstructuur van bestuurders. Op verzoek van toenmalig minster Hoogervorst werd ik secretaris van de commissie Tabaksblat die de code voor goed bestuur heeft opgesteld. Een hele interessante periode waar ik veel heb geleerd. Eumedion is mede ontstaan om de uitvoering van de code Tabaksblat te bewaken.
En kun jij je staande houden in de hectiek van de financiële wereld? Dat kost me geen moeite. Mijn Friese eigenschappen als nuchterheid, relativeringsvermogen en de calvinistische inslag om altijd je best te doen en hard te werken dragen daar zeker aan bij.
