DEERSUM – Staatssecretaris Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu ziet geen spanningsveld tussen schaalvergroting in de melkveehouderij (bedrijven met zo’n 300 koeien) en het milieu.
‘Zolang nieuwbouw maar inpasbaar is in de omgeving. En dat is altijd een lokale kwestie. Gemeenten hebben daarin hun eigen verantwoordelijkheid,’ zei Atsma op het Duurzaamheidsevent van de Rabobanken Heerenveen-Gorredijk en De Stellingwerven, dat plaatsvond op de boerderij van de voormalige schaatscrack Ids Postma in Deersum en waar Hans van den Boom (manager Food & Agri Business bij Rabobank Nederland), melkveehouder Tjerk Hof en Anne Jan Zwart van ECOstyle de andere gastsprekers waren.
Ids heeft twee jaar geleden een nieuwe, duurzame stal gebouwd waar de koeien in een zandbed liggen. Zand dat op de roostervrije stalvloer wordt gelopen waardoor de koeien geen hoefproblemen krijgen.
‘Er zijn mensen in Den Haag die dit een megastal vinden. Iemand die dat ook vindt mag nu opstaan,’ sneerde Joop richting zijn collega-politici. Hij kreeg met die opmerking de handen op elkaar.
De Friese bewindsman die jarenlang landbouwwoordvoerder namens het CDA was, nuanceerde de groei van de melkveehouderij: ‘Er zijn nu ruim 17.000 melkveehouders in Nederland en dat aantal zal verder dalen. Onze boerderijen zijn groter geworden, maar het aantal koeien van 1,4 miljoen ligt lager dan in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw. De gemiddelde bedrijfsgrootte is thans zo’n 80-85 koeien per melkveebedrijf en dat noem ik niet groot. De schaalvergroting kan richting 300 koeien, doch niet overal. Dat verschilt per bedrijf.’
Melkplas wordt groter
Wel zal de melkproductie per koe toenemen, meent Joop, die vooral daarin de groei voor de sector ziet. De productie ligt nu op gemiddeld 8.200 kilogram per koe per jaar en de totale melkplas overschrijdt 11 miljard. De verwachting is dat boeren in de toekomst gemiddeld 10.000 kilogram melk uit een koe halen. Om hun bedrijven renderend te houden moeten boeren het volgens Atsma meer en meer in kostprijsverlaging zoeken.
Een sterk Europa met een gelijk speelveld is naar de mening van Joop noodzakelijk voor de Nederlandse landbouw, die internationaal georiënteerd is: 35% van de producten blijft in ons land, 45% gaat naar EU-landen en 20% naar elders in de wereld.
De demissionaire staatssecretaris hoopt dat het nieuwe kabinet vasthoudt aan zijn plan van een verplichte mestverwerking voor veehouders met een mestoverschot. Dat draagt bij om de uitstoot aan methaan, ammoniak en nitraat binnen de perken te houden.
Joop: ‘Er is de afgelopen jaren 20% broeikasemissie teruggeschroefd en de volgende 10% die we ons ten doel hebben gesteld kunnen we in de komende zeven, acht jaar realiseren. Dan verdient de melkveehouderij een groot compliment.’
Wereldnieuws
Dat het event bij Ids werd gehouden had niet alleen met de aantrekkingskracht van de vroegere wereld- en Olympische kampioen te maken, maar ook met de pioniersgeest van het zeer actieve dorp, dat in de jaren 80 wereldnieuws werd omdat het zelfvoorzienend in energiewinning was door een windmolen en een mestvergistingsinstallatie. Een oude Fiat 500 reed op stront, vertelde gespreksleider Gerrit Hofstra.
‘Wie weet maakt Thialf nog eens ijs met energie uit groen gas van Ids,’ grapte Joop, die een nieuwe toekomst in de landbouw wel ziet zitten: ‘Jullie kunnen me altijd bellen!’
