Drooggevallen botter.
LEEUWARDEN/SNEEK – Afgelopen voorjaar overleed de Friese schilder en etser Abe Gerlsma (1919). Behalve beeldend kunstenaar was hij ook ingenieur en uitvinder. Landbouwwerktuigen die hij op zijn naam schreef waren o.a. de aardappelrooimachine en een looftrekker. Hij was dus veelzijdig getalenteerd. Des te interessanter om (tot en met 25 november) de exposities Wetter in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek en Galerie De Roos van Tudor in Leeuwarden te zien.
Het zijn collages van ranke tekeningen en ijle schetsen. Ze zijn samengesteld door zijn kinderen. Een fijnzinnige hommage aan hun vader, een man die beeldbepalend is geweest voor het Friese landschap. Niet alleen in zijn kunstvormen, maar ook door zijn uitvindingen die ploegend en zwoegend hun sporen letterlijk achterlaten.
Licht speelt een belangrijke rol in het werk van Gerlsma, zoals te zien in de kleurenets Drooggevallen botter (1980). Daarop is de overgang tussen water en hemel nauwelijks te zien. Een kunst die ook Willem van Althuis (1926-2005) verstond. Op de kleurenets Ynthemasleat (1973) bereikt Gerlsma iets wat bijna onmogelijk is in de schilderkunst: hij vangt het tegenlicht, zoals schrijver/kunstkenner Kester Freriks aangeeft.
Hij schrijft over dit werk: ‘Op de smalle Friese vaart glijdt een schip met uitstaande zeilen weg van de toeschouwer. De fok weerkaatst het extreem witte licht dat van voren komt, en dat ook spiegelt op het water. Rechts een lage horizon, links het rode pannendak van een boerderij.’
Gerlsma slaagde dus in zijn opzet om het Friese landschap te laten doorstralen met licht. Dat boeiende lichtspel zie je op Wetter terug.
