Huis – stelpboerderij
Bouwjaar – 1884
Adres – Dijken, nr. 11 (bij Langweer)
Bewoners – Arjen en Tiny Faber en hun zonen
Tien jaar na 2003 staat het jaar weer in het teken van de boerderij, maar deze keer staan de boerderijen met een herbestemming centraal. Voordat we de rest van 2013 aandacht schenken aan wonen/werken in een (verbouwde) boerderij gingen we op bezoek bij een boerderij in bedrijf, die van Arjen en Tiny Faber in Dijken. Zij bewonen er sinds 2006 een opvallende stelppleats met een voorname gevel waarvan het middenstuk iets uitsteekt en waarvan de daklijst ‘breekt’ in een timpaan met daarop een kroon. De boerderij is ontworpen door een beroemde architect: Willem Cornelis de Groot, die ook de pastorie en de Doumastins in Langweer bouwde, en nog een Hepkema-pleats in Dijken (nr. 7), met een Hollandse stal (voergang in het midden). Arjen is de zevende generatie die sinds 1760 boert op deze plek. Zijn beppe Anna Hepkema (1914-2012) trouwde met boerenzoon Jan Faber uit Hurdegaryp. In 1938 volgde hij zijn schoonvader Lammert Hepkema op.
Wat nog opvallender is dan de boerderij zelf, is de chaletachtige opstal ernaast. Het is een ‘tbc-huis’ zoals je dat vroeger vaker zag, en nog ziet, op boerenerven. Herenboer Lammert Hepkema verloor zijn eerste vrouw (Pietje, de moeder van Anna) aan deze gevreesde ziekte. Hij werd opnieuw weduwnaar want ook zijn tweede vrouw (Grietje van der Wal) overleed relatief jong. Arjen licht toe dat het huis op de oude Deense ‘molkenkelder’ is gebouwd. Toen de boerderij in 1884 werd gebouwd was er nog geen zuivelindustrie. Boeren maakten zelf kaas en boter en deze kelder was destijds heel modern met een ondergronds leidingsysteem dat de melk koelde. Spoedig werden echter de eerste zuivelcoöperaties opgericht en werd in bijna elke Friese plaats een melkfabriek gesticht, zo ook in Langweer (1900). De molkenkelder raakte buiten functie en werd vervolgens gebruikt voor opslag van voedingsmiddelen.
Toen begin vorige eeuw Pietje Hepkema ziek werd, en ondanks een kuur in Davos ziek bleef, werd in 1913 op de molkenkelder een woning gebouwd (tbc is zeer besmettelijk) met een deels overdekt balkon op de zonkant, want van zon zouden tbc-patiënten opknappen. Thans is de woning in gebruik als recreatieverblijf van de familie Moll, de eigenaar van de pachtboerderij die in 2003 de waarderingsprijs kreeg in het kader van de verkiezing ‘Fryske pleats fan it jier’. Aanvankelijk was het de bedoeling dat Arjen in maatschap met zijn oudere broer Jan op de ouderlijke boerderij zou boeren. Arjen: ‘Op 15-jarige leeftijd wist ik van mezelf dat ik ook boer wou worden. Jan bood aan om samen te boeren en het bedrijf te laten groeien. Ik was na de hogere landbouwschool bij AgriFirm gaan werken, maar plotseling veranderden de omstandigheden toen Jan de kans kreeg de grotere boerderij van zijn schoonouders in Scharsterbrug over te nemen. Toen konden Tiny en ik naar Dijken.’ In 2010 bouwde hij een nieuwe stal. De in 1976 gebouwde en in 1993 verlengde ligboxenstal bood te weinig ruimte. Het melkveebedrijf is 55 ha. groot en telt 100 koeien. Graag zou Arjen verder willen uitbreiden, meer grond en een volledige bezetting van de stallen, maar die gelegenheid heeft zich nog niet voorgedaan.
Met de nieuwe bewoners kwamen er nieuwe woonwensen.
Tiny: ‘We wilden wat meer wooncomfort creëren en we hadden onze eigen wensen. De woonkamer was nog zoals beppe erin woonde. Het plafond is weggehaald waardoor de oude balken weer in het zicht kwamen. We hebben de vensterbanken en raamsponningen in oude stijl teruggebracht en we hebben paneeldeuren laten maken. Ook is er een schouw geplaatst. Hierdoor is meer woonsfeer ontstaan. Verder hebben we functionele vernieuwingen laten doen. Er is een nieuwe keuken geplaatst, de badkamer is verbouwd en van de pronkkeamer (salonkamer) is een slaapkamer gemaakt. We wonen hier gerieflijk. Het is helemaal naar onze zin.’
Arjen en Tiny zien uit op de Koevorde. Ze hebben een mooi uitzicht op de landerijen. Als burger kan het niet beter, maar als boer zijn de weilanden Arjen wat te laag en dus wat te nat.
‘Een boer heeft liefst mooi, droog land. Maar je kunt niet alles hebben.’
