OUDEHORNE – Franchise-vleeskuikenhouder Frank Akkerman uit Oudehorne heeft het ei van Columbus gevonden in de controle op schoon water in zijn stallen, wat zo belangrijk is voor de dieren. Hij bedacht een sensor die de helderheid van het leidingwater weergeeft op een lichtjespaneel: groen is schoon en rood betekent vervuild. Samen met Mateo Mayer ontwikkelde hij het systeem. Frank won er de prestigeprijs (€ 2.500) mee van het Innovatiefonds Farmers for Farmers. Het tweetal heeft patent aangevraagd en gekregen. Het nieuwe product wordt door Impex wereldwijd in de markt gezet en kost € 285.
Hoe kwam je op het idee? Frank: ‘Ik was er al een poosje mee bezig. Het blijkt een grote fout te denken dat je na het inkwartieren van nieuwe kuikens denkt dat het leidingwater na een reiniging tussen twee rondes schoon is. In het begin juist niet. De piepkleine kuikens drinken weinig waardoor er nauwelijks doorstroming is. In de latere fase van de zes weken waarin de kuikens opgroeien is dat wel het geval en wordt de kans op vervuiling minder. Omdat het in de stal warm is, zo’n 36 graden, is het stilstaande water gevoelig voor vorming van een film waarin schimmels en gisten goed gedijen. En vervuild water is bevattelijk voor de colibacterie. Ik wilde dit probleem verhelpen en dacht onder meer aan een OZON-reiniging, maar die bleek in de praktijk tegen te vallen omdat dan een leidingcircuit nodig is. En een circuit is niet werkbaar omdat je dan de waterdruk niet goed kunt regelen en kans hebt op een natte stal. Bestaande sensors met een draad in de leiding zouden al gauw tussen de drieen vierduizend euro kosten. Te prijzig. Toen kwam ik hierop.’
Wat was je volgende stap? Frank: ‘Ik ben naar Wetsus gegaan. Daar vond men het reuze interessant. Maar een onderzoek door dit instituut vergt twee jaar en zou kostbaar zijn. Men zette mij op het spoor van Mateo. Met hem ben ik gaan door ontwikkelen. Proefondervindelijk is dat op mijn bedrijf gebeurd. Het was een vruchtbare samenwerking. Binnen een jaar waren we klaar. Dat is het voordeel van korte lijnen.’
Waar is het principe op gebaseerd? Frank: ‘Op een doorzichtig stukje leiding hebben we een sensor gemonteerd die met lichtstraling de verontreiniging meet en via vijf lampjes weergeeft op een paneel dat buiten de stal hangt. In dat kastje zit een printplaat met een microprocessor, die het geheim van de keuken is. Als iemand met een laptop de codering van de processor wil kraken gaat’ie automatisch kapot.’
Wat als het water vervuild is? Frank: ‘Dan loop je kans dat de kuikens maagdarmklachten krijgen en ziek worden, waardoor je uitval kunt krijgen. Of de kuikens groeien minder. Beide keren kost het geld, nog los van het ongemak van de dieren. Door lage ziektedruk reduceer je antibiotica, dat zo weinig mogelijk gebruikt moet worden, want dat wordt toegepast via het drinkwater en wordt op die manier ook alle gezonde kuikens toegediend. Trouwens, medicijnresidu zorgt ook weer voor een vervuilende werking.’
Wie maakt de sensoren? Frank: ‘Dat doen we zelf! Dan weten we ook hoeveel er worden verkocht, ha, ha! De onderdelen zoals kastjes en printplaten kopen we in. De printplaat wordt in ons land ‘bestuct’. Mateo en ik zijn een groothandel begonnen. Nadat ik die prijs kreeg begon het balletje te rollen. Impex, een producent in waterlijnen, belde. Met hen zijn we in zee gegaan omdat dit bedrijf een netwerk heeft en de juiste distributiekanalen.’
Wat zijn de kansen? Frank: ‘Ik denk dat het in onze sector een vanzelfsprekendheid moet worden dat pluimveehouders elk moment van de dag leidingwater kunnen controleren. Men meet immers ook de temperatuur en luchtvochtigheid? Ik denk dat dit in de toekomst een nieuwe standaard gaat worden. Vergeet niet dat een reinigingssysteem op zich niet afdoende is. Je zult het water altijd moeten kunnen controleren. Dat is adequaat en veilig. Het apparaat is verder geschikt gemaakt voor alle leidingsystemen. Overal ter wereld kan het worden toegepast. Wij verwachten op termijn jaarlijks een paar duizend te kunnen verkopen, want de sensor kan ook in andere sectoren worden toegepast.’
Straks hoef je geen kuikens meer te houden. Frank: ‘Ha, ha! Nou, zo’n vaart zal het niet lopen. Ik doe dit werk met veel plezier. Maar een inkomen erbij is natuurlijk altijd welkom.’
