De huidige holdingdirectie vlnr Alex Kruiter, Arend Smilde en Ronald Prince. HEERENVEEN – In de anderhalve eeuw dat Royal Smilde bestaat is het opgeven van de eigen zelfstandigheid nog nooit een item geweest. Het concern weet zich uitstekend te redden in de dynamische foodsector. Smilde is groot genoeg om een sterke positie af te dwingen, is in staat om steeds weer te investeren, om nicheproducten te ontwikkelen en om nieuwe markten te veroveren. In tegenstelling tot beursgenoteerde ondernemingen zijn de lijnen bij Smilde kort, de slagvaardigheid is groot en men verschaft zichzelf lucht; investeringen hoeven in verband met de lange termijnvisie niet meteen te renderen. Smilde is geen onderneming die op de trom slaat. De kernwaarden kwaliteit, continuïteit en betrouwbaarheid zijn in de lange bedrijfsgeschiedenis aanbevelingen. Het in 1988 verkregen predicaat ‘Koninklijk’ is daar letterlijk een bekroning van. ‘Hoe verder weg, hoe belangrijker men het vindt,’ ervaart directievoorzitter Ronald Prince, doelend op de regio West-Afrika waar Smilde marktleider is in margarines. Smilde is altijd met de tijd meegegaan, maar je mag ook stellen dat Smilde de klok vooruit heeft gezet. Men zoekt en vindt de niches in de markt, zoals nu het gezond frituren, ondergebracht in de business unit Natura (een al in 1902 gedeponeerde merknaam). ‘We zijn altijd een trendsetter geweest,’ stelt Arend Smilde. ‘We waren voorloper in de omslag van vast naar vloeibaar vet, en we introduceerden bio/lightmargarines.’ Het jaar 2007 is een markeringspunt. De vetsmelterij wordt verkocht en de heer D. Smilde treedt terug (blijft wel aan als commissaris). In 2007 komt Ronald Prince in dienst. Op basis van zijn kennis en ervaring (Procter & Gamble, Unilever, Farm Frites, Drie Mollen) is er een strategische toekomstvisie ontwikkeld. Of het beklemmend is onder een patriarch en naast diens zoon in de familiedynastie te werken, luidt de vraag. ‘Ik zit hier nog,’ lacht Ronald. ‘Zonder gekheid, ik heb nog nooit ergens zoveel kunnen en mogen ondernemen dan hier. Ik heb een anekdote die wat dat betreft veelzeggend is. Na mijn eerste periode bij Smilde moest ik verslag uitbrengen. Een goed verhaal, zei Smilde senior. “Maar is er nog een bedrijf te koop?” voegde hij eraan toe. Dat vond ik tekenend.’ Maar die opmerking was ook illustratief voor de ondernemingslust van Smilde, dat in de loop der jaren tientallen bedrijven heeft overgenomen. De groei werd behalve autonoom ook op basis van acquisitie tot stand gebracht. Arend: ‘We volgen de markt nauwlettend. Het voornaamste criteria bij overnames zijn: kunnen we het zelf of juist niet, en: is het een goede aanvulling en completeert het ons productenpalet?’ Er wordt flink geïnvesteerd in productielocaties. Oosterwolde is nagenoeg nieuw en Edam is eind dit jaar up to date. Dat is mede van belang met het oog op de toenemende internationalisatie van het concern. In Europa is Smilde toonaangevend in grootverbruik, in Amerika in bakkerijproducten en in Afrika in margarines en oliën. Dat het accent per regio verschilt heeft te maken met logistieke processen, houdbaarheid en, vooral, smaakvoorkeuren. Ronald: ‘Een huzarenslaatje kun je door de beperkte houdbaarheid niet naar de andere kant van de wereld te brengen en in België is al een andere receptuur nodig.’ Een roomhoorn is flexibeller, die vult men waar ook naar eigen smaak. Smilde is dan ook wereldmarktleider in dit product. Inmiddels heeft deze hoorn een broertje gekregen in de hartige hoorn, Bladero genoemd. Op de Horecava kreeg dit product een innovatie-award. Een voorbeeld van hoezeer Smilde inzet op productontwikkeling. Alle Smildebedrijven hebben een eigen ontwikkelen marketingafdeling. Heeft het bedrijf last van de crisis? Ronald: ‘Ja en nee. We zitten in de goede sector, maar ook daar wordt door de consument minder uitgegeven. Niettemin houden wij onze productie op peil door meer afzet naar het buitenland; en innovatie.’ Zijn de producten niet te zout of te vet? Ronald: ‘Laat ik vooropstellen dat ons lichaam vetten nodig heeft en dat ze gezond zijn. Er is op dit terrein veel gebeurd. De transvetten zijn eruit. We zijn van vast naar vloeibaar bak- en braadvet gegaan en we houden ons aan het zoutconvenant. Smilde doet mee aan gezonde voeding. Dat is ook in ons eigen belang. We zijn er juist heel erg mee bezig, ook als de markt er niet om vraagt, want wij willen een voorsprong opbouwen en de consument als het ware opvoeden. Maar soms is de markt er nog niet rijp voor en moeten we geduld hebben.’ Hoe wordt het 150-jarig feest gevierd? Arend: ‘We zijn gestart met een expositie in museum Willem van Haren in Heerenveen. Verder zijn we sponsor van Royal Smilde Olympia’s Tour waarbij we de aandacht vestigen op het jubileum. We organiseren een personeelsfeest, ons briefpapier is aangepast, we hebben speciale postzegels uitgebracht en we houden relatiebijeenkomsten en diners in ons buiten Klein Jagtlust in Oranjewoud.’ Ronald: ‘Er is alle reden om het te vieren want het bereiken van een hoge leeftijd draagt bij aan een sterk imago.’