Naam André Sterk | Leeftijd 67 | Woonplaats Lemmer | Burgerlijke staat Gehuwd met Dowine drie zoons (Bertus, Theo en Laurens) | Functie Gepensioneerd ondernemer | Locatie De Hinde Hindeloopen | Chef-kok Harmen Ligthart | Gastvrouw Bea Ligthart | Bediening Karin Westerhof
Wanneer begon je met werken? ‘Ik was 14 en zat op de ULO. Toen werd ik van de 3e naar de 2e klas gezet. Dat was niet best. Heit zei: wil je werken? Ik zei ja. Wel, zei hij, maandagochtend om vijf uur aan de slag. Als je 21 bent, zei hij, is een kwart van de zaak van jou. Ik heb namelijk twee broers, Gerard en Peter, die ook in het bedrijf terechtkwamen met dezelfde afspraak. Ik had dus zeven jaar de tijd om er een groot bedrag van te maken. Dat was slim gezien van die ouwe.’
Kreeg je salaris? ‘Ach, er werd me weleens wat toegestopt. Tien gulden , waarvan vijf als kostgeld voor mijn moeder en vijf voor kleding, maar dat ging dan op aan bier.’
Wat is de historie van jullie bedrijf? ‘In 1882 vroeg Johannes Sterk, zoon van een vishandelaar, een bouwvergunning aan voor een bedrijf in visverwerking. Hij had zeven zonen die allemaal in de zaak gingen werken. Ze deden vooral in ansjovis, waarvan het merendeel naar Duitsland werd geëxporteerd. Met de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 dacht men de ansjovis nooit meer terug te zien en werd er in de periode voor het aanleggen van de Afsluitdijk hevig gespeculeerd met ansjovis, die je gepekeld en geconserveerd in blik jaren kon bewaren. Handelaren verhypotheekten bij wijze van spreken hun sokken om ansjovis te kopen. Oerpake Johannes ging voor de snelle gulden, maar zijn zoons, waaronder pake Gerardus,wachtten met verkoop. Echter, een jaar later kwam in Duitsland Hitler aan de macht en hij kocht alle ansjovis in Spanje bij zijn vriend Franco. Je kon de Noordoostpolder zowat droogleggen met ansjovis, zoveel werd daar weg gekieperd. Voor vermogens. Na de Tweede Wereldoorlog nam vader Wiro, zoon van Gerardus, het visverwerkingsbedrijf over. ís Zomers rookten we paling en ís winters hielden we ons bezig met het inleggen van haring in het zuur en het roken van haring en makreel. In 1969 kwam er een verbod op de palingvisserij en schakelden we over op Noordzeevis die op Urk werd aangevoerd. In de loop der jaren werden we een industriële onderneming die machinaal vis verwerkte en verpakte. Tot we in 1990 de zaak verkochten aan het Britse Hazlewood. Mooi op tijd, want de quoteringsproblematiek speelde al.’
Als broers konden jullie het over verkoop eens worden? ‘Ja. Kijk, zolang de bank mede de baas is binnen je bedrijf, dan wijzen als vanzelf de neuzen in dezelfde richting. Maar als je bedrijf stevig op eigen benen staat, dan ontstaat er meer discussie. Er kwam nog wat bij: we werkten keihard. Hoe lang zou je dat tempo vol kunnen houden? Bovendien diende de volgende generatie zich aan. Samenwerking als broers kan soms moeilijk zijn, maar neven met elkaar vonden wij geen goed vooruitzicht. Verkopen was verstandig. Met zijn drieën zijn we nog drie jaar doorgegaan als manager/adviseur.’
Bij jou kroop het bloed waar het niet gaan kon. ‘In 1994 ben ik voor mezelf begonnen. Ik moest ondernemen. Bij de verkoop was een concurrentiebeding als clausule opgenomen, maar ik mocht wél in visafval. Ik kocht veel visafval. Dat exporteerde ik in ingevroren blokken naar Rusland voor de nertsenfokkerijen daar. Sinds 1998 ben ik weer in diepgevroren vis begonnen, een bedrijf dat inmiddels is overgenomen door mijn zoons Bertus en Theo, hoewel ik nog nauw betrokken ben. Laurens studeert nog. Het bedrijf brengt momenteel 35 soorten vis op de markt en die komen overal vandaan: Vietnam, China, Kazachstan, Ierland, Scandinavië enz. Alles wordt per pallet uitgeleverd. De export vindt plaats door heel Europa en naar Canada en Amerika. Wat ik nog doe is de palinghandel. Ik haal van mei tot november wilde paling uit een Iers meer dat kleiner is dan het IJsselmeer en waar jaarlijks wel 400 ton gevangen wordt. Maar ja, ze hebben daar geen last van aalscholvers die hier worden beschermd en die veel paling en andere vis opvreten... De paling wordt levend naar ons land gevlogen en hier op maat gesorteerd en aan rokerijen verkocht. Daarnaast bezigheden als ze maar met water te maken hebben. Zoals zomers zeilen en ‘s winters schaatsen.’
Heb je wel eens in je rats gezeten wat betreft de kostwinning? ‘Ik heb een paar dips genoemd en als ondernemer kun je tegenslagen niet voorkomen. Verder niet echt zolang je maar gezond blijft.’
Vlees of vis? ‘Vis! Ik eet wel eens een stukje vlees, maar ik word blij als ik een vis op mijn bord heb. Jarenlang begon ik de dag met een zure haring.’
Lunch of diner? ‘Als ondernemer kun je voor een lunch geen tijd hebben. Nu heb ik er wel tijd voor en vind ik het super om tussen de middag ergens te lunchen.’
Koester je nog ambities? ‘Ik heb het liever over wensen. Dat het met onze kinderen goed gaat en dat ze elkaar helpen en steunen. Zakelijk gezien hoop ik dat het brengers worden en geen halers.’
Menu Aperitief Laurent-Perrier Champagne Hollandse garnalen huisgepeld (mayonaise, tuinkruidenvinaigrette, appel) | Chablis-Vieilles Vignes (Savary) Gebakken rode mulfilet met ratatouille en ras el hanout | Bandol rosé (Domaine Tempier) Osmerus eperlanus (gefrituurde spiering uit het IJsselmeer, knoflookmayonaise, salade) | Manincor Alto Adige - Pinot Bianco (chardonnay en sauvignon) Gemarineerde ananas met kardemomijs | Montecristo Muscat Dulce (Bodegas Camilo Castila)