Met belangstelling en genoegen volg ik deze zomer in de LC de serie over de Friese Identiteit, “Typysk Frysk”. Journalist Irene Overduin geeft in de editie van 15 augustus, over de Friese Economische identiteit, een inkijkje in haar persoonlijke ervaringen aan de bureaus van Klaas Jansma en Willem Stegenga. Een jonge journalist uit Utrecht, maakte in 1990 de sprong in het diepe bij twee echte diepfriezen. Jansma leerde haar; “Friesland is een land van boeren en schippers, van klei, zand en veen”.
In het vier pagina’s tellende artikel blijkt dat Irene Overduin naar Klaas Jansma heeft geluisterd. Het artikel begint en eindigt namelijk met boeren, met verwondering, in 1990 bij de jonge journalist, tot boeren die wat haar betreft “de pot op kunnen” als ze afgelopen december protesteren bij de LC tegen eenzijdige berichtgeving over hun sector.
Wat een belangwekkend artikel over de Friese economische identiteit zou kunnen worden, wordt voor Overduin zomaar het podium om haar walging ten opzichte van de landbouw en haar boeren te etaleren. Zonder schroom worden jonge boeren weggezet als “managers van koeienmagen die via hun computers een mix van abstracte verbindingen door de reactor jagen” en “een paar duizend man die elkaar alleen nog maar op internetfora treffen”.
Irene Overduin, en daarmee de LC, doet met dit artikel menigeen te kort. Te beginnen bij belangrijke sectoren die niet eens worden genoemd. Waarom blijkt recreatie en toerisme een waardevolle pijler onder de Friese economie? Waarom kozen en kiezen bedrijven in de financiële dienstverlening juist voor Leeuwarden, heeft dat iets te maken met de Friese identiteit? Boeren worden in het artikel niet alleen tekortgedaan, maar met deze teksten ook nog eens grof beledigd. Negen maanden na dato, laat Overduin zien dat de boeren in december gelijk hadden toen ze met hun trekkers het terrein van de LC bezetten.
Verreweg de meeste Friese boeren zijn oprecht, en samen met hun toeleveranciers en afnemers bezig met thema’s als biodiversiteit, nog gezondere voeding en duurzame energie. Kijk eens naar alle daken die vol panelen liggen, de inzet op kringlooplandbouw, de sites van de Agrarische Jongeren Fryslân en LTO-Noord. En kan het dan niet beter? Ja natuurlijk, daar werken de boeren elke dag aan.
Overduin doet vooral zichzelf te kort, en laat zien dat haar Friese integratie ondanks die 30 jaar nog niet is geslaagd, en “jonge boeren kunnen ook negen maanden later nog steeds de pot op”.
Wat had ze een prachtig voorbeeld kunnen nemen aan betrokken bestuurders als Brok, Kramer en De Rouwe die de jonge verontruste boeren “Typysk Frysk” het Provinsjehûs binnenhaalden, met een luisterend oor, kofje en koeke…
Sjoerd Galema
