Er is een bijzonder boek verschenen. De schrijver is André Vermeulen. Het boek heet “Pionier van het verzet”. Het is een biografie over Sybrand Marinus Van Haersma Buma (1903-1942).
In de NRC van 1 oktober stond er een artikel over hem, geschreven door Jeroen van der Kris. Wie was die Iunus Buma (zijn roepnaam)? Een burgemeester in Friesland en verzetsstrijder die in de oorlog door de Duitsers gevangen werd genomen. Hij is gestorven in 1942. Daarvoor was hij burgemeester in Wymbritseradeel. Nu onderdeel van Súdwest-Fryslân.
Hij was, net als zijn zoon en kleinzoon, burgemeester. Ik heb die zoon en kleinzoon allebei gekend. Zijn zoon heb ik leren kennen toen hij bestuurslid was van de jongeren van de Christelijk Historische Unie. Later werd hij ook burgemeester, met als eerste plaats Workum en later in Sneek. Daarna diens zoon die benoemd werd in Leeuwarden. Daarvoor was hij leider van het CDA in de Tweede Kamer.
Een uitzonderlijke familie. Daarom is het prachtig dat er nu een boek is over de grootvader van de huidige burgemeester van de hoofdstad. Hij werd een jaar na de bezetting in ons land, op 7 mei 1941, gearresteerd. Diens vader, die goede contacten had, wilde toen proberen om zijn zoon vrij te krijgen. Maar zijn zoon Sybrandus wilde dat niet. Hij zei toen – las ik – “zijn lot ligt in handen van God; als Hij het wil komt het wel goed”. Opmerkelijk vond ik dat de Duitsers niet eens wisten dat Buma betrokken was bij het verzet. Het was zijn anti-Duitse houding die hem fataal is geworden. Later is hij vervoerd naar Neuengamme, een concentratiekamp in de buurt van Hamburg waar hij eind 1942 stierf.
Na de oorlog werd zijn zoon mede ter ere en dank maar vooral op basis van zijn bestuurlijke kwaliteiten, ook burgemeester. Jong nog, zo ging het.
Bij het verhaal over het boek in de NRC staat ook een foto, gemaakt begin 1904. Een foto van de moeder en vader met een kleine Sybrand Martinus.
Ik raad u aan dit boek te lezen. Het is interessant en een eer aan een man die alleen ‘knibbele foar God’, en zijn latere familie.
