Gedurende de tijd dat we samen ons bedrijf vormgaven was ik altijd de degelijke en mijn zakelijke compagnon de opportunistische. Met zijn enorme creativiteit en enthousiasme overgoot hij mij met (zogenaamde) enorme kansen in de markt en soms kreeg ik een glimlach om mijn mond. Dan zag ik dat als een kans, waarvan ik vond dat we ervoor moesten gaan. Dit begrijpt de markt en dit heeft kans van slagen op dit moment. Kortom ‘de timing’ was goed, de terugverdientijd interessant en de risico’s te overzien.
En dat maakt het ook leuk. Zeker voor jonge bedrijven die gefinancierd worden met eigen kapitaal. Dan kun je je niet veroorloven om (veel) te vroeg met een goed idee naar de markt te komen. Dat is namelijk heel erg duur en kan het bedrijf in de problemen brengen.
Als je de markt iedere dag goed blijft volgen en met je klanten blijft spreken, weet je wanneer en waar behoeftes ontstaan. Dan pas je je producten hierop aan en zo blijf je relevant. Dan kun je ambitieuze doelstellingen waarmaken, zonder dat je veel kapitaal moet ophalen bij investeerders.
Daarom word ik niet altijd even enthousiast van startup bedrijven die bizar veel kapitaal mogen verbranden. Eerst markt kopen en dan maar zien of het allemaal rendabel te maken is.
De flitsbezorgingsbedrijven doen iets waarvan je vooraf niet had bedacht dat het zou kunnen. Binnen tien minuten iets thuisbezorgd krijgen, voor nog geen 2 euro aan bezorgkosten. En bij de introductie kost het de consument al helemaal niets.
Met veel marketinginspanningen worden deze diensten geïntroduceerd. Er wordt gestrooid met kortingscodes, bezorgkosten bestaan er niet in de eerste periode en het werven van bezorgers mag veel kosten. Enorme uurlonen worden geboden om klaar te zitten en op de fiets te springen bij een bestelling. Tsja, dan hoef je jezelf niet op de borst te slaan, als je klanten binnenhaalt.
Alle investeringseuro’s gaan naar de consument, die betaalt een fractie van de kosten. De straat was al druk met bezorgdiensten als Uber Eats, Deliveroo en onze nationale trots Thuisbezorgd. Nu hebben we nog meer smaken met flitsbezorgers en wordt het straatbeeld verder vervuild. Een maatschappelijk probleem? De consument zwijgt hierover en gaat voor het super-gemak en de betreffende aanbieders van deze diensten zijn niet bezig met maatschappelijke betrokkenheid als dat ten koste gaat van de winst.
Durfinvesteerders hebben talloze euro’s in deze diensten gestoken en dromen van een beursgang. De consument maakt er gebruik van en omdat alleen massa mogelijkheid geeft tot een normaal verdienmodel blijven er straks een of twee partijen over in Nederland.
Dat is het marktmechanisme van een ‘platformeconomie’. Het is natuurlijk knap dat je een probleem verzint voor de consument en daar invulling aan geeft. Om dat op deze manier te introduceren is de nieuwe werkelijkheid. Het haalt alleen wel veel charme weg van het (echte) ondernemerschap.