Onze overheidsbegroting piept en kraakt. Het kabinet spreekt in haar voorjaarsnota van ‘forse tegenvallers’. Militaire steun aan Oekraïne, stijgende rente op de kapitaalmarkt, compensatie voor de Groningers, de grote asielstroom en het nog te betalen compensatie voor het energie prijsplafond. En dan hebben we het nog niet over het stikstoffonds en het pakket klimaatmaatregelen van Minister Jetten. Het begrotingstekort gaat de komende jaren naar de maximaal toegestane 3% van het Bruto Binnenlands Product (BBP). Na deze kabinetsperiode gaat het tekort, zelfs zonder extra tegenvallers, naar 3,7% van het BBP. Dat betekent dat een volgend kabinet, ervan uitgaande dat de verkiezingen in maart 2025 zijn, direct moet bezuinigen om binnen de Europese normen te blijven. Werd deze begrotingsnorm de laatste jaren nog geholpen door een forse groei van het BBP en de torenhoge inflatie nu lijkt dat meevallende noemereffect verdwenen. Over het eerste kwartaal van dit jaar ontsnapte de eurozone met een economische groei van 0,1% nipt aan een recessie na een krimp van 0,1% over het vierde kwartaal van 2022. Het effect van de gestegen rente zal in de loop van dit jaar steeds duidelijker worden en haar sporen nalaten op de economische groei. Gegeven het feit dat de kerninflatie nog immer niet onder controle is zal ook de ECB moeten doorgaan met het doorvoeren van verdere renteverhogingen. Het Internationale Monetaire Fonds (IMF) adviseert de centrale Banken zelfs daarmee door te gaan tot medio 2024. Mocht de ECB daar gehoor aan geven dan is een stagnerende economische groei de komende jaren een feit.
De tijd van gratis geld is voorbij en dat is erg wennen voor de Haagse politici, die gewoon waren ieder ongemak direct met een financieel infuus te lenigen. Vooral voor de D66-politici, die ondanks een vernietigende provinciale verkiezingsnederlaag, krampachtig blijven vasthouden aan eerder gemaakte afspraken over ongebreideld spenderen. In haar kielzog volgt Rutte, met zijn VVD, gedwee. Zijn gevleugelde uitspraak: ‘Wij weten als overheid ontzettend weinig van geld verdienen, alleen heel veel van uitgeven’, spreekt boekdelen. Twee D66-bewindslieden, Vrijbrief (what is in a name) en Jetten, stellen samen 42 miljard euro ter beschikking om af te rekenen met het fossiele tijdperk. Ruim 28 miljard euro voor 120 klimaatmaatregelen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) heeft een scan uitgevoerd op de voorgenomen maatregelen. Slechts 12 van de 82 onderzochte maatregelen zijn op voorhand effectief, 23 niet plausibel, 23 zijn niet te valideren en 24 hebben geen zelfstandig effect. Ergo, we zien wel. Een voortzetting van de gedragslijn van de kabinetten onder leiding van Rutte.
Daarnaast gaat er nog een kleine 12 miljard euro naar de te verwachten extra opvang asielzoekers en extra rentelasten over onze staatsschuld. Ik becijferde de stijging van de rentelasten vorig jaar in één van mijn columns al op 6 tot 7 miljard euro per jaar. Niet echt een verrassing dus. Volgens Den Haag is het extra belasten van vermogenden de enige oplossing voor dit alles. Electoraal klinkt dat goed maar gaat zeker niet de miljarden opbrengen die we nodig hebben de komende jaren. Het wordt tijd dat Kaag en Rutte het eerlijke verhaal daarover gaan vertellen. Ik ga ervan uit dat dit kabinet uiteindelijk ons pensioen en onze huizen extra gaat belasten. Ouderen, waaronder ikzelf, zullen worden “gestraft” omdat zij een pensioen hebben opgebouwd en de hypotheek op hum eigen woning hebben afgelost. Eerlijker vind ik het om het teveel aan uitgaven te financieren uit een vermindering van andere overheidsuitgaven. Immers, alleen dan wordenpolitici gedwongen keuzes te maken.
Dus niet Kaagschaven, koers wijzigen (= niets doen), vermogenden extra belasten maar gewoon ouderwets de tering naar de nering zetten Rutte IV!
